Zakaz prowadzenia pojazdów – czy można skrócić okres, na który został orzeczony?

Kodeks karny w art. 84 przewiduje możliwość skrócenia orzeczonego środka karnego. Jednym ze środków karnych najczęściej stosowanych przez sądy jest zakaz prowadzenia pojazdów. Orzeczenie tego zakazu np. na okres 5 lat nie jest równoznaczne z tym, że osoba, która taki zakaz otrzymała będzie musiała się pożegnać z prawem jazdy na tak długi okres. Instytucja uznania środka karnego za wykonany przewidziana w przywołanym art. 84 kodeksu karnego przewiduje możliwość uchylenia się od zakazu – pod pewnymi warunkami.

Warunkiem ubiegania się o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów jest:

  1. przestrzeganie porządku prawnego przez skazanego – pozytywna prognoza kryminologiczna co do tego, że prowadzenie przez skazanego pojazdu w przyszłości nie będzie zagrażać bezpieczeństwu w komunikacji, sąd ocenia postawę, właściwości i warunki osobiste skazanego, a także jego zachowanie podczas trwania zakazu prowadzenia pojazdów,
  2. wykonywanie środka karnego przez minimum rok,
  3. upływ co najmniej połowy okresu, na jaki orzeczono zakaz – np. przy orzeczonym 5-letnim zakazie prowadzenia pojazdów minimalny okres wynosił będzie 2 i pół roku.

Przy uznaniu, że wszystkie powyższe przesłanki zostały spełnione, sąd wydaje orzeczenie stwierdzające uznanie środka karnego za wykonany.

Pamiętać jednak należy, że wskazane powyżej terminy nie będą miały zastosowania do prawomocnych orzeczeń wydanych przed 18 maja 2015 r. Tutaj zakaz musi być wykonywany przez okres co najmniej 18 miesięcy, bez względu na to, na jak długo został orzeczony.

Skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów jest również możliwe w wypadku, gdy wobec skazanego orzeczono dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów. Najwcześniej o uznanie środka karnego za wykonany można ubiegać się po 15 latach trwania zakazu. Warunkiem skrócenia takiego zakazu jest przestrzeganie przez niego porządku prawnego i brak obawy ponownego popełnienia przestępstwa podobnego do tego, za które orzeczono środek karny.

Co istotne, nie można ubiegać się o uznanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów za wykonany w przypadku popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających albo w związku ze zbiegnięciem z miejsca zdarzenia.

Jednak skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów spowodowanego jazdą po spożyciu alkoholu jest możliwe z uwagi na treść art. 182a kodeksu karnego wykonawczego.

Wedle powyższego przepisu, jeśli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru (a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego dożywotnio przez okres co najmniej 10 lat), sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego pod postacią zakazu prowadzenia pojazdów, które nie mają na wyposażeniu blokady alkoholowej. W praktyce oznacza to, że jest możliwe przywrócenie uprawnień do prowadzenia pojazdów, nawet jeśli skazany popełnił przestępstwo w stanie nietrzeźwości.

Do prawa jazdy będzie dopisana informacja przez starostę o ograniczeniu uprawnienia do kierowania wyłącznie pojazdem wyposażonym w blokadę alkoholową. Wpis dokonywany jest z urzędu na okres trwania zakazu prowadzenia pojazdów.

Wniosek musi zostać należycie uargumentowany, aby móc liczyć na jego uwzględnienie. Pod uwagę branych jest szereg okoliczności, które należy zawrzeć w piśmie. Z tego względu warto zasięgnąć pomocy profesjonalnego pełnomocnika.